Günümüzün rekabetçi üretim ortamında işletmeler, verimliliklerini artırmak ve müşteri taleplerini daha hızlı karşılamak için sürekli bir dönüşüm süreci içerisinde. Bu dinamik ve sürekli gelişen koşullarda, Üretim Yürütme Sistemi (MES) işletmelere güçlü bir çözüm sunuyor.

TAKT Time, müşteri talebini karşılamak üzere üretim hattında belirlenmesi gereken üretim hızını ifade eden temel bir üretim yönetimi göstergesidir. Başka bir deyişle, üretim süreci müşteri talebine uyumlu olacak şekilde senkronize edilir. Örneğin, bir ürün için müşteri talebinin saatte 60 adet olduğu varsayıldığında, üretim hattının her dakika bir ürün üretecek şekilde planlanması gerekir. Bu hesaplama, üretim kapasitesinin doğrudan müşteri talebiyle ilişkilendirilmesini sağlar. 

 Günümüzde teknolojinin sürekli gelişimi, üretim sistemlerinde kullanılan makinelerin ve ekipmanların verimliliğini de artırmaktadır. Ancak bu verimlilik artışının sürdürülebilirliği, doğru şekilde izlenmesi ve iyileştirilmesi önem taşır. Bu noktada, “Makine verimliliği nedir ve nasıl ölçülür?” sorusunun yanıtı kritik hale gelir.

Günümüz endüstriyel üretim ortamında, işletmelerin sürdürülebilir rekabet avantajı elde edebilmeleri için üretim süreçlerinin verimliliğini optimize etmeleri kritik öneme sahiptir. Bu optimizasyon sürecinde OEE (Overall Equipment Effectiveness - Genel Ekipman Etkinliği), OOE (Overall Operations Effectiveness – Genel Operasyonlar Etkinliği) ve TEEP (Total Effective Equipment Performance - Toplam Ekipman Performansı), üretim verimliliğinin ölçümünde ve analizinde kullanılan temel metrikler olarak öne çıkmaktadır. Bu üç temel metrik, üretim süreçlerini ölçümleyerek darboğazları tespit etmenize, operasyonel kayıpları belirlemenize ve kapasite yönetimini daha etkili hale getirmenize yardımcı olmaktadır.

Dünya nüfusunun artması ve doğal kaynakların hızla tükenmesi, üretim ve enerji tüketimi alanlarında yenilikçi yaklaşımların zorunlu hale gelmesine neden olmaktadır. Sanayileşme ile artan enerji ihtiyacı, doğal kaynaklar üzerinde giderek artan bir baskı oluşturmakta ve iklim değişikliği, biyolojik çeşitliliğin azalması ve kaynakların tüketilmesi gibi küresel sorunlara yol açmaktadır. Geleneksel üretim yöntemleri bu sorunları körüklerken, sürdürülebilir üretim ve enerji verimliliği kavramları, bu etkileri azaltmanın çözüm yolları olarak öne çıkmaktadır. Sürdürülebilir üretim ve enerji verimliliği, çevresel etkileri azaltmakla kalmayıp, aynı zamanda ekonomik ve toplumsal faydalar da sağlamaktadır. Endüstri içindeki bu yaklaşımlar, şirketlerin operasyonel etkinliklerini artırarak uzun vadeli ekonomik başarıyı desteklemektedir. Aynı zamanda, yenilikçi teknolojilere yapılan yatırımlar, şirketlerin çevre dostu bir görünüm kazanmasına ve tüketici beklentilerini daha iyi karşılamasına olanak tanımaktadır.

Karbon ayak izi, bireylerin, kurumların veya üretim süreçlerinin atmosfere saldığı toplam sera gazı miktarını ifade eder. İki temel kategoriye ayrılır:

TIA Guard, CNC tezgahlarının bindirme/çarpma durumu yaşandığında fazla zarar almadan durdurulmasını sağlayan, oldukça değerli spindle motorlarının alabileceği hasarları önlemeye yarayan bir üründür. TIA Guard, TEKNOPAR’ın nesnelerin İnterneti (IoT), büyük veri, dijital ikizler, yapay zeka ve kullanıcı ara yüzü uygulamalarını kullanarak uçtan uca çözümler sunan ve modüler uygulamalar içeren akıllı dijital platformu TIA Platform’un modüler bir parçası olan TIA CNCHealth’e entegre olarak kullanılabilmektedir.

Özel amaçlı robotlar haricinde genellikle robotlar belli başlı birimlerden oluşur:

Dijital dönüşüm, sanayi işletmelerinin rekabet gücünü artırmanın ve sürdürülebilir bir üretim yapısına geçiş sağlamanın en kritik yollarından biridir. Bu bağlamda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile KOSGEB tarafından sunulan dijital dönüşüm destekleri, işletmelerin dijitalleşme süreçlerine önemli katkılar sunmaktadır. Bu desteklerden faydalanabilecek TIA Platform ürün ailesi aşağıda verilmektedir.

ROS 2, ROS 1'in bir sonraki versiyonu olarak geliştirilmiştir. Gerçek zamanlı işlemler, daha iyi güvenlik, dağıtılmış sistemler ve daha kararlı iletişim protokolleri sunar.  ROS 2, özellikle endüstriyel uygulamalar ve kritik görevler için optimize edilmiştir. ROS 2 temelde ROS 1’in eksikliklerini ve açıklarını gidermek amacıyla geliştirilmiştir. ROS mimarisinde paketlerin birbiriyle haberleşmesi için TCP/IP bağlantısı kullanılmaktadır. ROS2 mimarisinde haberleşme için dağıtık sistemlerde sıklıkla ara katman için kullanılan DDS eklenmiştir.

Dijital ikiz teknolojisi, üretim ve endüstrideki süreçlerin daha şeffaf, verimli ve optimize edilebilir hale gelmesini sağlar. Üretim hatlarının performansını artırırken, tahmine dayalı bakım ve süreç optimizasyonu gibi uygulamalarla maliyetleri düşürür. Bu teknoloji, gelecekte endüstriyel otomasyon ve dijital dönüşüm projelerinin merkezinde yer alacak kritik bir araç olarak kabul edilmektedir. Dijital ikizler için çeşitli tanımlar yapılmış olsa da tanımların temeli ayıdır. Bu tanımlardan bazıları:

Bilgisayarlı görü (Computer Vision - CV), bilgisayarlara dijital görüntülerden anlamlı bilgiler çıkarabilme yeteneği kazandıran bir yapay zeka alanıdır. Makine öğrenimi ve derin sinir ağları gibi ileri teknolojiler kullanılarak, makinelerin insan gözü ve beynini taklit etmesi sağlanır. Bilgisayarlı görünün temel amacı, dijital görüntülerdeki verileri analiz ederek nesneleri tanımlamak, hareketleri analiz etmek, karmaşık sahneleri yorumlamak, görüntüleri iyileştirmek ve 2D görüntülerden 3D modeller oluşturmaktır. Bu teknoloji, endüstriyel alanda da geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir. Kalite kontrolü, denetim, otomasyon, güvenlik sistemleri, robotik/makine görüş, otonom araçlar, verimlilik artırma, akıllı fabrikalar ve entegre sistemler gibi pek çok uygulama alanında yer bulur. Bilgisayarlı görü, endüstride kaliteyi artırmak, üretim süreçlerini hızlandırmak, güvenliği sağlamak ve operasyonları optimize etmek için kritik bir rol oynar. Bu teknolojinin etkin kullanımı, şirketlerin rekabet gücünü artırmasına ve maliyetleri düşürmesine önemli katkılar sağlar.

IIoT, Nesnelerin İnterneti (IoT) teknolojisinin endüstriyel ortamlarda kullanılmasıdır. Operasyonları kontrol etmek ve iyileştirmek için kullanılan sensörlerin, ekipman iletişiminin, otomasyon sistemlerinin ve analitik platformların bütünüdür. Toplanan veriler işlenir, düzenlenir ve analiz edilir. Ardından yöneticilere, operatörlere ve diğer kullanıcılara gerçek zamanlı, değerli bilgiler sunulur. Gelişmiş uygulamalarda, bu bilgiler sayesinde öngörücü ve tanımlayıcı çözümler geliştirilebilir, hatta makinelerin otonom veya yarı otonom şekilde çalışması sağlanabilir. IIoT, yapay zeka, makine öğrenimi ve diğer yazılım araçlarını kullanarak cihazları ve platformları uyumlu hale getirir. Böylece geleneksel üretim izleme sistemlerinden çok daha verimli ve yetenekli bir siber-fiziksel sistem oluşturur.

TEKNOPAR olarak, TED Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından 1-4 Temmuz tarihleri arasında Ankara TED Üniversitesi’nde düzenlenen Bilim Akademisi Yapay Zeka Öğrenme Yaz Okulu’nda sponsor katılımcı olarak yer almaktan büyük mutluluk duyuyoruz.